Registry;
Windows 95, 98, Me, NT, 2000 ve XP'nin, ya*ni 32-Bit Windows
sürümlerinin ayar, özelliklerini yazılım, donanım, kullanıcılar ve
ayarlarla ilgili bütün değerlerin saklandığı yerdir. Denetim Masası'nda
bir ayar değiştirdiğinizde, yada bir program kurduğunuzda yeni ayarlar
Registry'e yazılır.
Registry ulaşılmaz değil ve sabit diskinizde
bulunan birkaç dosyada saklanıyor. Bu dosyalar işletim sisteminizin
sürümüne göre değişiyor. Windows 95 yada 98 kullanıyorsanız bu
dosya*lar WİNDOWS klasörünüzdeki SYSTEM.DAT ve USER.DAT dosyaları.
Windows ME kullanıyorsanız yine WİNDOWS klasörünüzde bu dosyalara ek
olarak bir de CLASSES.DAT dosyası mevcut. Windows NT/2000/XP
kullanıyorsanız tüm dosyalar WİNDOWS\SYSTEM32\CONFIG klasöründe
saklanıyor. Bu dosyaların hepsi hızlı erişim sağlamak için farklı bir
formatta saklanıyor ve Word gibi bir programla açıp incelemeniz
imkansız. Microsoft bize bu iş için KAYIT DEFTERİ DÜZENLEYİCİ adında
bir araç sunuyor.
Registry'nin Yapısı
Registry çok
hiyerarşi bir yapıya sahiptir. Bu yapı sabit diskinizdeki klasörler ve
dosyalara benzer. Zaten KAYIT DEFTERİ DÜZENLEYİCİ programı da WINDOWS
EXPLORER'A benzer.
HKEY... şeklinde başlayan klasörler BÖLÜM
adını alıyor ve her bölümün bir yada birden çok ANAHTARI var.
Anahtarların altında da tekrar anahtar oluşturulabiliyor. Anahtarların
altında ise Kayıt Defteri Düzenleyicisi'nde sağ tarafta gördüğümüz
DEĞERLER geliyor. Asıl ayarlar bu değerlerde saklanıyor. Bunlarda
içerdikleri veriye göre üç değişik tipte oluyorlar: DİZE, DWORD ve
İKİLİ değer.
Hangi ayarları sakladıklarına bağlı olarak 6 temel bölüm mevcut:
*
HKEY_CLASSES_ROOT : Bu bölümü silerseniz Windows açılsa bile
dosyalarınızın hiç biri açılmaz. Bu bölüm dosya türleri ve OLE (object
linking and embedding - nesne bağlama ve gömme) hakkındaki bilgiler ,
dosya ilişkilendirmelerini, kısayol bilgilerini ve temel Windows sistem
klasör bilgilerini içeriyor.
* HKEY_CURRENT_USER : HKEY_USERS bölümü
ile bağıntılı ve sadece aktif o an oturum açmış olan kullanıcı
ayarlarına buradan erişebiliriz.
* HKEY_LOCAL_MACHINE: Bu bölüm
bilgisayardan bilgisayar değişebilen donanım bağımlı ayarları tutuyor.
Bunun dışında diğer yazılım ve ayarlarda burada barındırılıyor ve bu
ayarlar bilgisayara oturum açan her kullanıcı için uygulanıyor.
*
HKEY_USERS: Bilgisayarın bütün kayıtlı kullanıcılarının özelleştirilmiş
ayarları (renkler, denetim masası ayarları vs. . . ) bu bölümde
kayıtlıdır. Windows 98 çoklu kullanıcı tarafından özelleştirilme
seçeneğine sahiptir ancak genelde DEFAULT adında tek bir kullanıcıdan
söz edilir. O anda bilgisayarı kullanmakta olan kullanıcının özel
ayarları HKEY_CURRENT_USER bölümünde gösterilir.
Bunların
dışında geçerli donanım bilgilerini tutan HKEY_CURRENT_CONFIG ve
tak-çalıştır ayarlarını tutan HKEY_DYN_DATA klasörleri de Registry'de
yerlerini alıyorlar.
Registry'i Düzenlemek
Registry'i
düzenlemek, görmek ve arama yapmak için en temel araç sayılan KAYIT
DEFTERİ DÜZENLEYİCİ (REGEDIT.EXE) bütün Windows sürümleri ile beraber
geliyor. Ancak Başlat menüsünde bulmanız imkansız. Regedit'i açmak için
BAŞLAT / ÇALIŞTIR yolunu izleyerek Çalıştır penceresini açın ve REGEDIT
yazıp Tamam'a tıklayın.
Bir diğer Kayıt Defteri Düzenleyici ise
REGEDT32.EXE dosya adına sahip ve NT / 2000'de normal Regedit'in
desteklemediği bazı değerleri görüntülemek ve değiştirmek için
kullanılıyor.
Registry Yedeği Almak ve Geri Yüklemek
Önce
yedek alın. Bu her zaman işe yarar. Zorda kaldığınız bir durumda eski
kayıt değerlerini Registry'e geri yükleyerek sorundan kurtulabilirsiniz.
•
Tüm Registry'i Yedeklemek: Tüm kayıt veritabanını yedeklemek istiyorsak
Kayıt Defteri Düzenleyicide DOSYA menüsünden VER komutunu çalıştırın.
Açılan KAYIT DOSYASI VER penceresinde KONUM bölümünden dosyayı nereye
kaydetmek istediğinizi seçin ve DOSYA ADI bölümüne de hatırlatıcı bir
isim verin. Örneğin "Son Yedek" gibi. VERME ARALIĞI asıl önemli kısım.
Tüm kayıt veritabanını yedekleyeceğimiz için burada TÜMÜ seçeneğinin
seçili olması gerek. Sonra KAYDET tuşuna basarak verme işlemini
tamamlayabiliriz.
• Belli bir kısmi yedeklemek: Eğer sadece bir
anahtarı yedeklemek istiyorsak durum yine aynı. İlk önce yedeğini almak
istediğimiz anahtarı açıyoruz. Örneğin "HKEY_CURRENT_USER\Control
Pa*nel". Daha sonra KAYIT DOSYASI VER penceresini açıyoruz ama bu sefer
VERME ARALIĞI bölümünde SEÇİLİ DAL kısmını işaretleyip KAYDET diyoruz.
